struka(e): matematika

teorija čvorova, grana topologije koja se bavi proučavanjem upletenih zatvorenih krivulja (matematičkih čvorova) u trodimenzijskom euklidskom prostoru, njihovih uzoraka, pravilnosti i nepravilnosti, zapletanja, raspletanja i pretvaranja iz jednog oblika u drugi. Može se zamisliti da matematički čvorovi nastaju kao i čvorovi na užetu, prepletanjem užeta/krivulje na bilo koji način, a zatim spajanjem krajeva. Prvi su je proučavali Carl Friedrich Gauss (1800) i Johann Benedikt Listing (1847). Vaughan Jones uveo je polinome (danas Jonesovi polinomi), kao invarijante čvorova (1984), Edward Witten otkrio je vezu između teorije čvorova i kvantne teorije polja (1988), William Paul Thurston povezao je teoriju čvorova i hiperboličku geometriju (1997); teorija se danas razvija jako brzo. Primjenjuje se u biologiji, kemiji, kozmologiji i matematičkoj fizici.

Citiranje:

teorija čvorova. Hrvatska enciklopedija, mrežno izdanje. Leksikografski zavod Miroslav Krleža, 2013. – 2024. Pristupljeno 26.12.2024. <https://enciklopedija.hr/clanak/teorija-cvorova>.