Petrović, Aleksandar, srpski filmski redatelj i scenarist (Pariz, 14. I. 1929 – Pariz, 20. VIII. 1994). Studirao je režiju na FAMU-u u Pragu, a na Filozofskom fakultetu u Beogradu diplomirao 1955. povijest umjetnosti. Od 1950. objavljivao u filmskim i drugim časopisima. Od 1957. režirao dokumentarne filmove (ističu se oni o slikarima Petru Dobroviću i Savi Šumanoviću). Prvi dugometražni igrani film ostvario je u korežiji s Vickom Rasporom (Jedini izlaz, 1958), a filmovima Dvoje (1962) i Dani (1963), prigušenim melodramama o emocionalnom životu mlade generacije, uvrstio se među preteče modernističkoga, novovalnog filma u Jugoslaviji. Filmovima nagrađenim Velikim Zlatnim arenama za film i Zlatnim arenama za režiju na festivalu u Puli te nominiranima za nagradu Oscar – ratnim omnibusom Tri (1965) i posebno dramom Skupljači perja (1967), prvim igranim filmom uopće koji je prikazao romsku zajednicu i kulturu (i dobrim dijelom snimljenim na romskome), a koji je nagrađen Velikom nagradom žirija i nagradom svjetske kritike (FIPRESCI) na Canneskom festivalu te u anketi kritičara proglašen najuspjelijim filmom u nekadašnjoj Jugoslaviji uopće – postao je tada vodećim i prvim na Zapadu aklamiranim redateljem tzv. jugoslavenskoga novog filma, kao i srpskoga »crnog talasa«, što je potvrdio i svojim drugim filmom koji tematizira romsku kulturu, Biće skoro propast sveta (1968., Velika Brončana arena za film i Brončana arena za režiju u Puli), prikazanim u canneskom glavnom programu. Nakon što je zbog mentorstva filmu Plastični Isus Lazara Stojanovića 1973. bio prisiljen napustiti radno mjesto na Akademiji za pozorište, film, radio i televiziju u Beogradu (gdje je od 1962. bio nastavnik), mahom se posvetio adaptacijama književnih djela u međunarodnim koprodukcijama: srpsko-talijanski film Majstor i Margarita (1972., Velika Zlatna arena za film i Zlatna arena za režiju) adaptacija je romana Mihaila A. Bulgakova, njemačko-francuski Grupni portret s damom (Gruppenbild mit Dame, 1977) romana Heinricha Bölla (prikazan na canneskom festivalu), a francusko-srpski Seobe (Migrations, realiziran 1987–88., francuska verzija prikazana 1993., srpska 1994) romana Miloša Crnjanskoga. Njegov scenarij za film Soko realizirao je, pod naslovom Banović Strahinja, 1981. Vatroslav Mimica. Objavio je knjige Novi film I: 1950–1965 (1971) i Novi film II: crni film 1965–1970 (1988) te autobiografiju Sve moje ljubavi – slepi periskopi (1994).
