konotacija (srednjovj. lat. connotatio), termin koji se u lingvističkoj i književnoteorijskoj literaturi određuje u oprjeci prema denotaciji, kao dodatna vrijednost ili dodatno značenje što ih značenje neke jezične jedinice dobiva s obzirom na situaciju u kojoj se upotrebljava. Time se naglašava postojanje emotivnih ili afektivnih sastavnica koje se pridaju temeljnomu, odnosno denotativnomu značenju jezične jedinice, čime se pak može odražavati govornikovo stajalište ili osjećaj prema pojavnosti koju jedinica označuje. Pridjevi mršav i žgoljav imaju istu denotaciju, ali različite konotacije s različitim afektivnim sastavnicama. Katkad konotacije od pojedinačnih mogu prerasti u opće vrijednosti svojstvene jednoj zajednici, društvu ili čak civilizaciji. Crveno može imati različite konotacije u različitim društvenim zajednicama. Zbog različita tumačenja te teorijske i terminološke nepreciznosti, mnogi lingvisti izbjegavaju uporabu pojma konotacija, ali zato govore o afektivnim vrijednostima arhaizama, žargonizama, osobnih imena, stranih riječi, učenih riječi i dr. – U književnu teoriju konotaciju su uveli R. Barthes i U. Eco pridajući joj prvenstvo u odnosu na denotaciju i proširujući ju na cijeli književni tekst ili skupinu tekstova. Shvaćena kao skriveni, ali obuhvatniji značenjski sustav (podtekst), konotacija je, za razliku od denotacije, varijabilna i protočna pa zato isključuje mogućnost jedinstvene interpretacije književnog teksta. – U filozofiji konotacija označuje sve konkretne termine (npr. čovjek) koji označavaju ne samo neko svojstvo po sebi, već povrh toga suoznačuju i nositelja tog svojstva tako da se nositelj označuje u nominativu, a označeno svojstvo u drugom padežu (Durandus). U suvremenoj filozofiji umjetnosti konotacija se upotrebljava posebice u teoriji likovne umjetnosti, gdje se sadržaj onoga što je prikazano u slici konstituira konotativno, tj. predstavlja ne samo prikazanu refleksiju umjetnika nego i promatrača (A. Gehlen). U semiotičkoj teoriji U. Eca konotacija označuje zbir svih kulturnih jedinstava koje označitelj može prizvati u pamćenje kod slušatelja.
