površinska struktura

površinska struktura, pojam iz ranijega razdoblja generativne gramatike suprotan pojmu duboke ili dubinske strukture. Predstavlja sintaktičku strukturu rečenice koja je izvedena s pomoću jedne ili više preoblika (transformacija) iz duboke strukture. N. A. Chomsky definirao ju je pol. 1960-ih kao dio sintaktičkog opisa rečenice koji određuje njezinu fonetsku postavu u poretku kako se rečenica izgovara. Smatralo se da gramatika djeluje tako što generira skup apstraktnih dubokih struktura i te se temeljne postave preoblikuju u površinske strukture primjenom skupa preobličnih (transformacijskih) pravila. 1970-ih se za površinsku strukturu tvrdilo da određuje i semantičku postavu. Poslije je površinsku strukturu zamijenila apstraktnija struktura nazvana S-struktura, koja je pak postala najmanje apstraktnom od triju struktura u teoriji »upravljanja i vezivanja« (Government and Binding) Chomskoga, a potkraj XX. st. u njegovu minimalističkom programu prestala igrati ulogu u sintaktičkoj teoriji.